सायबर हल्ला म्हणजे काय आणि त्याचे प्रकार | Information about Cyber Attack in Marathi
मित्रांनो आज इंटरनेटवर अनेक सरळ वाकडी कामे चालू आहेत आणि त्यातील एक काम म्हणजे सायबर हल्ला. ज्यामुळे एकापेक्षा जास्त कंपन्या अडचणीत येत आहेत. आता तुम्हाला हा प्रश्न नक्कीच पडला असेल कि सायबर हल्ला म्हणजे काय? हा एक असा विषय आहे ज्याबद्दल इंटरनेट वापरणाऱ्या प्रत्येक व्यक्तीला माहित असले पाहिजे कारण तुमच्यावर सायबर हल्ला कधी होईल हे कोणास ठाऊक आहे?
तुम्हाला सोप्या भाषेत सायबर अटॅक सांगायचे झाले तर हा एक असा हल्ला आहे जो इंटरनेटवर आणि इंटरनेटशी संबंधित गोष्टींवर केला जातो आणि जर कोणी या हल्ल्याच्या तडाख्यात आला तर तो वापरकर्त्याचा मोबाईल किंवा कॉम्प्युटर हॅक होणे, वैयक्तिक डेटाची चोरी, वापरकर्त्याशी ऑनलाइन फसवणूक इत्यादी आणि या सर्व गोष्टी तुम्ही ऐकल्या असतील.
हा हल्ला अनेक वर्षांपासून इंटरनेटच्या माध्यमातून केला जात आहे आणि अनेक लोक त्याच्या कचाट्यात आले आहेत. हे हल्ले करण्यासाठी कोणत्याही प्रकारच्या शस्त्राची गरज नाही, परंतु हे संगणकाद्वारे केले जाते. आणि हा असा हल्ला आहे की ज्याला इंटरनेटबद्दल फारशी माहिती नाही अशा वापरकर्त्यावर जर कोणी असे केले तर त्या वापरकर्त्याला त्याची जाणीव देखील होणार नाही.
पण सायबर अटॅक म्हणजे काय हे माहीत असलेल्या व्यक्तीला सायबर हल्ल्यांचे किती प्रकार आहेत या सर्वांबद्दल माहिती आहे, मग तो वापरकर्ता हा हल्ला सहजपणे ओळखू शकतो आणि तो टाळू शकतो, म्हणून आता आपण सायबर अटॅक म्हणजे काय या संबंधित सर्व माहिती तपशीलवार जाणून घेऊया.
सायबर हल्ला म्हणजे काय । What is cyber attack in Marathi
हा एक प्रकारचा हल्ला आहे जो सायबर गुन्हेगारांद्वारे इंटरनेटवरील संगणकाद्वारे किंवा इंटरनेटशी संबंधित गोष्टी जसे की मोबाइल फोन, संगणक, नेटवर्क, वेबसाइट इत्यादी दुर्भावनापूर्ण हेतूने केला जातो, जेणेकरून वापरकर्ता किंवा संस्था या हल्ल्याच्या वेषाखाली असेल आणि या सायबर गुन्हेगार वापरकर्ता किंवा कोणत्याही संस्थेचा मोबाईल फोन, संगणक, नेटवर्क किंवा वेबसाइट नियंत्रित करू शकतो आणि त्याचा गैरवापर करू शकतो.
सायबर हल्ला हा एक प्रकारचा डिजिटल हल्ला आहे जो वापरकर्त्याच्या किंवा संस्थेच्या मोबाईल फोन, संगणक, नेटवर्क किंवा वेबसाइट इत्यादींवर संगणकाद्वारे केला जातो. हा हल्ला करणाऱ्या व्यक्तीला सायबर गुन्हेगार म्हणतात ज्याला इंटरनेट, संगणक आणि प्रोग्रामिंगबद्दल बद्दल बरेच काही माहित नाही आणि या हल्ल्याद्वारे, आक्रमणकर्त्याचा उद्देश वापरकर्ता किंवा कोणत्याही संस्थेचा डेटा चोरणे किंवा वापरकर्त्याला किंवा कोणत्याही संस्थेला त्यांच्या स्वत: च्या फायद्यासाठी कोणत्याही प्रकारे नुकसान करणे हा आहे.
जर तुम्ही सायबर हल्ला सोपा मानलात, तर ज्या प्रकारे गुन्हेगार एखाद्या व्यक्तीवर किंवा संस्थेवर चुकीच्या उद्देशाने हल्ला करतो ज्यामुळे ती व्यक्ती किंवा संस्था त्या हल्ल्यात अडकते, त्याच प्रकारे सायबर गुन्हेगार संगणक आणि इंटरनेटच्या माध्यमातून इंटरनेटवर डिजिटल हल्ले करतात. की एखादा वापरकर्ता किंवा संस्था त्या हल्ल्यात अडकू शकते. याचा अर्थ सोप्या शब्दात सांगायचे तर, ” कोणत्याही चुकीच्या उद्देशाने इंटरनेट आणि कॉम्प्युटरच्या माध्यमातून कोणावरही डिजिटल हल्ला केला जातो त्याला सायबर हल्ला म्हणतात ” .
सायबर हल्ला कोण करतो, का करतो?
सायबर हल्ला सामान्य व्यक्ती करू शकत नाही कारण यासाठी इंटरनेट, कॉम्प्युटर आणि प्रोग्रामिंग सारख्या विषयांबद्दल बरेच काही माहित असणे आवश्यक आहे आणि फक्त हॅकरला या सर्वांची सखोल माहिती आहे. सोप्या भाषेत सांगायचे तर, हॅकर्स बहुतेकदा सायबर हल्ले करतात कारण त्यांनाच सायबर हल्ले कसे केले जातात याची माहिती असते .
परंतु असे बरेच हॅकर्स आहेत जे चुकीच्या उद्देशाने सायबर हल्ला करतात आणि असे बरेच हॅकर्स आहेत जे चांगल्या हेतूने सायबर हल्ला करतात कारण तीन प्रकारचे हॅकर्स आहेत:-
1. ब्लॅक हॅट हॅकर : हा एक अतिशय धोकादायक हॅकर आहे ज्याला इंटरनेट, कॉम्प्युटर आणि प्रोग्रामिंग इत्यादींबद्दल भरपूर ज्ञान आहे आणि तो या माहितीचा वापर त्याच्या चुकीच्या उद्देशासाठी करतो जेणेकरून एखाद्याचे नुकसान होऊ शकते किंवा आपला फायदा होऊ शकतो. तो अनेकदा विविध प्रकारचे सायबर हल्ले करत राहतो.
2. व्हाईट हॅट हॅकर : हे असे हॅकर्स आहेत ज्यांना इंटरनेट, कॉम्प्युटर आणि प्रोग्रामिंग इत्यादींबद्दल देखील बरेच काही माहित आहे परंतु त्यांचा उद्देश हानी पोहोचवणे किंवा सायबर गुन्हे करणे नाही. हे सायबर हल्ले या कारणासाठी केले जातात जेणेकरून ते संगणक प्रणालीची सुरक्षा वाढवू शकतील आणि संगणक प्रणालीमध्ये असलेल्या कमतरता ओळखून त्या दूर करू शकतील जेणेकरून कोणीही ती प्रणाली हॅक करू शकत नाही.
3. ग्रे हॅट हॅकर : हे व्हाईट हॅट आणि ब्लॅक हॅट या दोन्हींचे कॉम्बिनेशन आहेत, याचा अर्थ ते असे हॅकर्स आहेत जे स्वतःच्या इच्छेचे मास्टर आहेत, ज्यांना इंटरनेट, कॉम्प्युटर आणि प्रोग्रामिंग इत्यादींचे सखोल ज्ञान आहे. त्यांना सायबर क्राईम कसे करायचे ते माहित आहे आणि ते चांगल्या आणि वाईट दोन्ही कामांसाठी वापरू शकतात.
Information About Chat GPT in Marathi
सायबर हल्ल्यांचे किती प्रकार आहेत? । Types of Cyber attack in Marathi
सध्या, सायबर हल्ल्यांचे विविध प्रकार आहेत, ज्याचा वापर सायबर गुन्हेगार वेगवेगळ्या प्रकारे सिस्टममध्ये प्रवेश करण्यासाठी करतात, त्यापैकी काही मुख्य प्रकारचे सायबर हल्ले पुढीलप्रमाणे आहेत: –
1. फिशिंग हल्ला
हा सर्वात सामान्य हल्ला आहे जो सायबर गुन्हेगारांद्वारे वापरकर्त्याची कोणतीही गोपनीय माहिती चोरण्यासाठी किंवा सिस्टममध्ये प्रवेश मिळवण्यासाठी वापरला जातो. या अंतर्गत सायबर गुन्हेगार एक पेज तयार करतात आणि त्या पेजची लिंक वापरकर्त्याला ईमेल किंवा एसएमएस किंवा इतर कोणत्याही माध्यमातून पाठवतात आणि वापरकर्त्याला त्या लिंकवर क्लिक करण्यास प्रोत्साहित करतात.
त्यानंतर जेव्हा वापरकर्ता त्या लिंकवर क्लिक करून आपली गोपनीय माहिती टाकतो, तेव्हा ती माहिती सायबर गुन्हेगाराच्या हातात जाते, जो त्याचा स्वतःच्या फायद्यासाठी वापर करतो.
2. DDOS हल्ला
त्याचे पूर्ण नाव डिस्ट्रिब्युटेड डिनायल ऑफ सर्व्हिस आहे, जो सायबर जगतात एक अतिशय लोकप्रिय हल्ला आहे, या हल्ल्या अंतर्गत, सायबर गुन्हेगार एकाच वेळी वापरकर्त्याच्या वेबसाइटवर किंवा सिस्टमच्या सर्व्हरवर अनेक विनंत्या पाठवतात जेणेकरून वापरकर्त्याची वेबसाइट किंवा अनेक विनंत्यांमुळे एकाच वेळी सिस्टीमच्या सर्व्हरवरलोड येतो व अशा वेळी वेबसाइट किंवा सिस्टम डाउन होते किंवा क्रॅश होते.
जसे जेव्हा एखाद्या परीक्षेचा निकाल येतो, तेव्हा बरेच लोक निकाल पाहण्यासाठी त्याच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट देतात, त्यानंतर बर्याच वेळा वेबसाइट त्याच प्रकारे डाउन होते. त्यानंतर जेव्हा वापरकर्त्याची वेबसाइट किंवा सिस्टम डाउन होते किंवा क्रॅश होते, तेव्हा तो वापरकर्त्याशी संपर्क साधतो आणि वेबसाइट दुरुस्त करण्याच्या बदल्यात पैसे किंवा इतर कोणत्याही गोष्टीची मागणी करतो.
3. एसक्यूएल इंजेक्शन
तुम्हाला SQL बद्दल माहिती असेल, ही एक अतिशय लोकप्रिय server प्रोग्रामिंग भाषा आहे, तिचे पूर्ण नाव स्ट्रक्चर्ड क्वेरी लँग्वेज आहे, जी वेबसाइट किंवा सिस्टमच्या डेटाबेसमध्ये वापरली जाते, ज्याद्वारे डेटाबेस व्यवस्थापित केला जातो आणि डेटाबेसमधील वेबसाइट किंवा सिस्टमशी संबंधित सर्व माहिती संग्रहित करतो.
सायबर गुन्हेगार एसक्यूएल इंजेक्शन हल्ल्याच्या मदतीने वेबसाइट किंवा सिस्टमच्या मागील बाजूस चालू असलेल्या एसक्यूएल क्वेरीमध्ये फेरफार करण्याचा प्रयत्न करतात आणि डेटाबेसमध्ये असलेली गोपनीय माहिती जसे की वेबसाइट किंवा सिस्टमच्या लॉगिन पॅनेलची माहिती, ज्यामुळे तो वेबसाइट किंवा सिस्टम हॅक करू शकतो.
4. रॅन्समवेअर हल्ला
हा इंटरनेटवरील अतिशय लोकप्रिय सायबर हल्ल्यांपैकी एक आहे, तुम्हाला व्हायरस बद्दल माहित असेलच, जे फक्त एक सॉफ्टवेअर आहे, परंतु ते चुकीच्या उद्देशाने बनवले गेले आहे, जे चुकून संगणकावर स्थापित केले गेले आहे, नंतर ते संपूर्ण संगणकाला संक्रमित करते. संगणक लॉक करू शकतो किंवा खराब करू शकतो, अशा रॅन्समवेअर अटॅकद्वारे , सायबर गुन्हेगार लिंक किंवा अटॅचमेंटद्वारे वापरकर्त्याच्या संगणक प्रणालीवर व्हायरस स्थापित करण्याचा प्रयत्न करतो.
त्यानंतर, जेव्हा वापरकर्त्याच्या संगणकावर व्हायरस स्थापित केला जातो, तेव्हा तो संगणक आपोआप लॉक होतो किंवा संगणकातील सर्व डेटा आपोआप डिलीट होतो, तो परत आणण्यासाठी, सायबर गुन्हेगार वापरकर्त्याकडून पैसे किंवा इतर कोणत्याही गोष्टीची मागणी करतो.
5. स्पूफिंग हल्ला
हा एक अतिशय लोकप्रिय सायबर हल्ला आहे ज्याचे अनेक प्रकार आहेत, या हल्ल्यात सायबर गुन्हेगार मूर्ख बनवण्याचा प्रयत्न करतो, म्हणजे या हल्ल्यात सायबर गुन्हेगार एखाद्या सिस्टमच्या सर्व्हरला किंवा वापरकर्त्याला फसवण्याचा प्रयत्न करतो. म्हणजे प्रत्यक्षात तो काहीतरी वेगळाच असतो आणि दाखवतो काहीतरी वेगळेच. जेणेकरून वापरकर्ता सर्व्हरला फसवू शकतो आणि गोपनीय माहिती किंवा इतर काही माहिती चोरू शकतो.
सायबर हल्ला कसा टाळायचा? । How to avoid Cyber attack in Marathi
सायबर अटॅक म्हणजे काय याविषयी आत्तापर्यंत आपल्याला खूप माहिती मिळाली आहे , पण आता प्रश्न येतो की सायबर हल्ला कसा टाळायचा? तर तुम्हाला सांगूया की सायबर अटॅक टाळण्याचे काही उपाय आहेत, ज्याचे पालन केल्याने तुम्ही सायबर अटॅक टाळू शकता, जे खाली नमूद केले आहे:-
1. अज्ञात लिंक्सपासून सावध रहा
जेव्हा जेव्हा एसएमएस, ईमेल किंवा कोणाकडूनही अज्ञात लिंक येते तेव्हा त्यावर कधीही क्लिक करू नका कारण त्या लिंकमध्ये कोणत्याही प्रकारचे दुर्भावनापूर्ण पृष्ठ किंवा प्रोग्राम असू शकतात.
2. ओटीपी, पिन कोणाशीही शेअर करू नका
तुमच्या फोनमध्ये येणारा कोणताही OTP कोणाशीही शेअर करू नका आणि तुमचा गोपनीय पिन किंवा पासवर्ड कोणाशीही शेअर करू नका .
3. अज्ञात ईमेल संदेश टाळा
जर तुम्हाला कोणत्याही प्रकारचा अज्ञात ईमेल किंवा संदेश मिळाला ज्यामध्ये तुम्हाला आमिष दाखविण्याचा किंवा धमकावण्याचा प्रयत्न केला गेला असेल किंवा लिंकवर क्लिक करण्यासाठी प्रोत्साहित केले गेले असेल, तर त्याला उत्तर देऊ नका किंवा इतर कोणत्याही प्रकारची क्रिया करू नका. कृपया ते त्वरितdelete करून टाका.
4. अँटीव्हायरस वापरा
तुमचा संगणक किंवा मोबाईल दुर्भावनायुक्त व्हायरसपासून सुरक्षित ठेवण्यासाठी तुमच्या मोबाईल फोन किंवा संगणकावर चांगला अँटीव्हायरस वापरण्याची खात्री करा.
5. अज्ञात वेबसाइटवर गोपनीय माहिती शेअर करू नका
अशा वेबसाइट्स किंवा ॲप्स ज्यांच्याबद्दल तुम्हाला जास्त माहिती नाही, मग त्या वेबसाइट किंवा ॲपमध्ये तुमची गोपनीय माहिती अजिबात टाकू नका.
6. अनावश्यक ॲप्स इन्स्टॉल करू नका
तुमच्या मोबाइल फोनवर तुम्हाला माहीत नसलेले कोणतेही अनोळखी ॲप इन्स्टॉल करू नका आणि तुमच्या फोनमध्ये गुगल किंवा इतर कोणत्याही मार्गाने ॲप इंस्टॉल करू नका फक्त आणि फक्त Google Play Store द्वारे तुमच्या फोन मधे ॲप इंस्टॉल करा.
7. गोपनीय माहिती कोणाशीही शेअर करू नका
तुमच्याशी आणि तुमच्या ऑनलाइन कामाशी संबंधित कोणत्याही प्रकारची गोपनीय माहिती जसे की सोशल मीडिया आयडी, पासवर्ड इत्यादी कोणाशीही शेअर करू नका.
8. लिंक उघडण्यापूर्वी, त्याच्या स्त्रोताकडे लक्ष द्या
येणाऱ्या ईमेलवर उपस्थित असलेले लिंक उघडण्यापूर्वी, तो ईमेल कोणाकडून पाठविला गेला आहे ते तपासा आणि जर ईमेल अज्ञात व्यक्तीद्वारे आला असेल तरत्या लिंक वर क्लिक करू नका.
9. तुमचा फोन नेहमी अपडेट ठेवा
तुमच्या मोबाईल फोनमध्ये वेळोवेळी येणारे सॉफ्टवेअर अपडेट्स इन्स्टॉल करत राहा, म्हणजेच फोन नेहमी अपडेट ठेवा कारण या अपडेट्सच्या माध्यमातून फोनच्या सॉफ्टवेअरमध्ये असलेल्या सुरक्षेशी संबंधित त्रुटी आणि दोष दूर होतात.
निष्कर्ष । Conclusion
सायबर हल्ला हा असा हल्ला आहे जो सायबर गुन्हेगारांद्वारे संगणकाच्या मदतीने ऑनलाइन किंवा इंटरनेटवर केला जातो, ज्यापासून सुरक्षित राहणे आपल्यासाठी खूप महत्वाचे आहे कारण यामुळे आपल्याला बऱ्याच गोष्टींचे नुकसान होऊ शकते, या लेखात मी सायबर हल्ल्याबद्दल चर्चा केली आहे. त्याच्याशी संबंधित सर्व माहिती सविस्तरपणे शेअर केली आहे, जी वाचून सर्वांना खूप काही शिकायला मिळाले असेल. या माहितीचा तुम्हाला खूप उपयोग झाला असेल अशी अपेक्षा आहे, हे वाचून तुम्हाला सायबर अटॅक म्हणजे काय आणि त्यासंबंधीची सर्व माहिती सविस्तरपणे कळली असेल.
